روش‌های مختلف برای جایگزینی دندان کشیده شده
آیا شما نیز جزو آن افرادی هستید که برخی دندان‌های خود را از دست داده‌اید و نگران ظاهر و سلامت لثه و سایر دندان‌هایتان هستید؟ دندانپزشکان راه های مختلفی را برای جایگزینی دندان از دست رفته پیشنهاد میدهند، اما چه راه هایی وجود دارد؟ ایمپلنت، بریج دندانی و پروتز پارسیل از راه های اصلی جایگزینی دندان از دست رفته هستند.
زمانی که دندانی از بین می‌رود، خالی شدن جای آن در دهان، تنها اثری نیست که از خود به جای می‌گذارد. این جای خالی درتکلم، جویدن غذا، نگهداری و تمیز کردن سایر دندان‌های شما مشکل ساز خواهد شد. از همه مهمتر اینکه، این جای خالی به سایر دندان‌ها اجازه می‌دهد که جای خود را بازتر کنند و تحت فشار ناشی از جویدن غذا، به مرور زمان جابجا و کج شوند. به همین علت بدترین کار ممکن این است که جای خالی آن را به حال خود رها کنید.
ایمپلنت، روشی نوین در علم دندانپزشکی
ایمپلنت به جای ریشه‌ی از دست رفته، قرار می‌گیرد. این ساختارها دارای دو بخش Fixture و Abutment هستند. Fixture قسمتی است که درون استخوان فک قرار می‌گیرد. Abutment نیز به عنوان پایه ی روکش و در بالای لثه قرار می‌گیرد. بر روی Abutment ، پروتز و یا روکش ایمپلنت جای می‌گیرد. جنس پایه، تیتانیوم است. به علت سازگاری تیتانیوم با استخوان فک، ایمپلنت باعث لغزش، سر و صدا یا آسیب استخوانی نمی‌شود. بعد از 3 تا 6 ماه نیز پیچ درون آن با استخوان فک پیوند برقرار می‌کند.
تاج‌های این ساختار بسیار زیبا و مقاوم هستند و شبیه تاج دندان‌های طبیعی عمل می‌کنند. ایمپلنت نسبت به سایر روش‌های جایگزینی دندان کشیده شده، هزینه‌ی بالایی دارد اما از لحاظ ماندگاری، بهترین است. توجه نمایید که افرادی نیز وجود دارند که نمی‌توانند از این روش استفاده کنند، مانند:
1. افرادی مبتلا به عفونت‌های دندان یا فک.
2. افراد مبتلا به دیابت.
3. افرادی که دخانیات مصرف می‌کنند.
4. افرادی که داروهای ضد انعقاد خون یا آسپرین مصرف می‌کند.
5. افرادی که تحت رادیوتراپی در ناحیه فک و صورت بوده‌اند.
6. بیمارانی که در طولانی‌مدت، تحت‌درمان بیس‌فسفونات بوده‌اند.
7. زنان باردار.
8. افرادی که به تیتانیوم حساسیت دارند.
مراحل جراحی ایمپلنت
برای این کار پس از معاینه و تعیین نوع و تعداد ایمپلنت، استخوان فک برای جراحی آماده، و پایه‌ی ایمپلنت درون فک کاشته می‌شود. سپس استخوان فک شروع به رشد و ترمیم می‌کند. با انتخاب رنگ، قالب‌گیری و ارسال قالب به لابراتوار، بهترین و مناسب‌ترین روکش ایمپلنت ساخته می‌شود. پس از آماده شدن روکش ایمپلنت، پزشک آن را در جای خود قرار خواهد داد. توجه نمایید که این جراحی به چند روش انجام می‌شود:
1. ایمپلنت یک مرحله‌ای: (Non submerged)
زمانی از این روش استفاده می‌شود که بعد از کشیدن دندان، لثه همپوشانی کافی نداشته باشد. در این حالت قطعه موقتیِ برون فکی آن خارج از لثه است و لثه به دور ایمپلنت دندانی بخیه زده می‌شود و نیازی به جراحی مرحله‌ی دوم(کنار زدن بافت نرم لثه) نیست. پس از مدتی(2 ماه برای ایمپلنت فک پایین و 3 ماه برای ایمپلنت فک بالا) قالب‌گیری شروع می‌شود.
2. ایمپلنت دو مرحله‌ای (Submerged):
در این روش، ایمپلنت قابل مشاهده نخواهد بود زیرا که در زیر لثه قرار دارد. پس از مدت زمان مذکور، لثه به طور محدود دوباره از محل ایمپلنت کنار زده می‌شود و قطعه‌ی موقتی آن که مانند پیچ است، خارج از لثه و قابل دیدن خواهد بود. 1 الی 2 هفته پس از بهبود و ترمیم دوباره‌ی لثه، قالب‌گیری انجام می‌شود.
3. ایمپلنت Immediate Loading:
در این روش، همزمان با جراحیِ قرار دادن ایمپلنت، روکش موقت نیز ساخته و روی آن قرار داده می‌شود. این روش بیشتر برای دندان‌های جلو به کار می‌رود تا بیمار در فاصله‌ی 2 تا 3 ماه دوره‌ی ترمیم، بدون دندان نباشد. دندان اصلی نیز در مراحل بعدی به بیمار تحویل داده می‌شود.
بریج یا پل دندان
اگر تعداد دندان‌های از دست رفته یک یا چند عدد کنار هم هستند، استفاده از بریج بهترین گزینه برای پر کردن این جای خالی است. پل دندانی، یکی دیگر از انواع روش‌های جایگزینی دندان کشیده شده نیز هست. بریج شامل یک یا چند دندان مصنوعی به هم متصل است که با اتصال به دندان‌های مجاور، فضای دندان‌های از دست رفته را پر می‌کند. این پل‌ها تقریبا پس از هر 5 تا 10 سال باید تعویض شوند. بزرگترین نقطه ضعف بریج های دندانی، تراش دادن مینای دندان‌های دو طرف بریج است. بریج دندانی دارای 2 دندان اباتمنت (تاجِ دندان‌های تراشیده شده‌ی اطراف) و یک یا چند دندان پونتیک(دندان‌های کاذبِ پر کننده‌ی شکاف) هستند. بریج در چهار نوع با نام‌های بریج ثابت سنتی، بریج کانتیلور، بریج دندان مریلند(بریج پیوند شده با رزین) و بریج پشتیبانی شده با ایمپلنت می‌باشد. در صورت خراب شدن دندان‌های اطراف و یا سمانِ بریج، ممکن است بریج نیز خراب شود.
پروتز دندان
پروتز یک روش جایگزینی موقت و کوتاه مدت است که قابل حرکت است و می‌توان به راحتی آن را بیرون آورد. این پروتزها قیمت خیلی پایینی دارند اما نمی‌توانند نقش دندان واقعی را بازی کنند. پروتزهای کامل دندان، به طور مستقیم روی لثه‌ی بیمار قرار می‌گیرند. در حالی که پروتزهای ناکامل با کمک یک نگهدارنده فلزی به سایر دندان‌ها متصل می‌شوند. در اصطلاح عامیانه به این پروتزها، دندان مصنوعی یا دست دندان نیز می‌گویند. استفاده از این دندان‌ها معمولا توصیه نمی‌شود زیرا که به راحتی روی لثه می‌لغزند، غذا خوردن با آنها مشکل است، صحبت کردن نامفهوم می‌باشد و استفاده مداوم از آنها حساسیت ایجاد می‌کند.
دندان‌های مصنوعی معمولی به دو گروه ستِ کامل دندان مصنوعی و دندان مصنوعی پارسیل(فلیپر) تقسیم بندی می‌شوند. کسانی که همه یا بیشتر دندان‌های فک بالا یا پایین (یک قوس دندانی) خود را از دست داده‌اند از دندان مصنوعی کامل؛ و کسانی که یک یا چند دندانِ یک فک را از دست داده‌اند، از دندان مصنوعی پارسیل استفاده می‌کنند. دندان مصنوعی پارسیل دارای قلاب‌های یا گیره‌های فلزی در اطراف است. دندان مصنوعی کامل نیز دارای قاعده اکریلیک صورتی رنگی است.
ویدئو: مقایسه ایمپلنت و بریج دندانی
در این ویدئو که توسط تیم تولید محتوای دندانپزشکی تخصصی دکتر طبرسی برای شما تهیه شده، ایمپلنت و بریج دندانی به عنوان دو روش اصلی جایگزینی دندان از نظر طول عمر و عوارض با یکدیگر مقایسه شده اند.
برای اطلاع از تعرفه انجام هر کدام از روش های جایگزینی دندان از دست رفته، میتوانید به این صفحه مراجعه کنید.
